Συχνές Ερωτήσεις
Ποιοι είναι οι παράγοντες για την επιλογή του αθλήματος για το παιδί μου; (ή και για μένα;)
Υπάρχει σίγουρη μέθοδος για την επιλογή αυτή;
Τι πρέπει να προσέξω, ειδικά ως γονιός;
Ποιο το όφελος;
Τα παραπάνω είναι κάποια ερωτήματα που τίθενται απ’ τον καθένα για την έναρξη αθλητικής απασχόλησής μας και στην προκειμένη περίπτωση για την επιλογή ενός (και ποιου) αθλήματος.
Οι γονείς (το οικογενειακό περιβάλλον), παίζοντας καθοριστικό ρόλο στην επιλογή αλλά και στη συνέχιση της άθλησης των παιδιών τους, καλό είναι να ενημερώνονται πριν προβούν στη σχετική επιλογή, χωρίς να αποκλείουν τυχόν «αναθεωρήσεις» και δοκιμές για να βεβαιωθούν για την «τελική» τους επιλογή.
Καταρχήν πρέπει να πούμε ότι έχει αναφερθεί σε πολλές σχετικές έρευνες, ότι πολλοί γονείς εσφαλμένα:
- θεωρούν ότι η άθληση και ο αθλητισμός, αφορά μόνο όσα παιδιά «ανιχνεύονται» ως «ταλαντούχα», ή είναι «ζωηρά» ή και «υπερδραστήρια» και έτσι αποδίδουν σε «υπερκινητική» συμπεριφορά φυσικά - φυσιολογικά χαρακτηριστικά και δυνάμεις του παιδιού τους,
- πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο, οι ίδιοι (οι γονείς) να είχαν ή έχουν αθλητική ενασχόληση σε συγκεκριμένο άθληµα για την αντίστοιχη επιλογή των παιδιών τους,
- θεωρούν τον αθλητισμό είτε μόνο παιγχνίδι είτε μόνο γυμναστική και φοβούνται έτσι ότι θα επιβαρυνθεί ο οργανισμός των παιδιών τους,
- δίνουν μόνο σηµασία στις «σχολικές» δραστηριότητες ή γιατί δεν έχουν το χρόνο ή την όρεξη να πάνε τα παιδιά σε κάποια αθλητική δραστηριότητα.
Οι βασικοί παράγοντες για την επιλογή και τη συνέχιση ενός αθλήματος για ένα παιδί, θεωρείται ότι είναι:
- 1. Η διασκέδαση, αν δηλαδή το παιδί μας παίρνει ευχαρίστηση. Ρωτήστε το παιδί σας, ειδικά σε μικρή ηλικία, αν στην επιλογή του (επιλογή σας) διασκεδάζει, αν δηλαδή το άθλημα που κάνει είναι και ευχάριστο.
- 2. Η «κοινωνικοποίηση», δηλαδή άθληση με ομαδικό πνεύμα, επαφή με παιδιά διαφορετικής ηλικίας και φύλλου, σεβασμός της διαφορετικότητας, τήρηση κανόνων.
- 3. Η συμμετοχή, δηλαδή αν το παιδί έχει ευκαιρίες να δείχνει τι μπορεί να κάνει, να αισθάνεται τη σημαντικότητά του, αν δεν έχει τη δυνατότητα αυτή μακροπρόθεσμα θα «βαρεθεί» και θα απομακρυνθεί.
- 4. Ο σεβασμός και η αποδοχή, δηλαδή να έχει την προσοχή των προπονητών (-ή) και να απολαμβάνει την εκτίμηση των συναθλητών και φίλων του.
- 5. Η αυτονομία (στις πιο μεγάλες ηλικίες), δηλαδή τι περιθώρια δίνονται στο παιδί να θέτει τους στόχους του, σε συνεργασία με τους προπονητές του, και να παίρνει τις δικές του αποφάσεις για να ψυχαγωγηθεί ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της προσπάθειάς του.
- 6. Ο διαθέσιμος χρόνος ενασχόλησης, δηλαδή ο ελεύθερος εβδομαδιαίος χρόνος που μπορεί να «αφιερώσει» κάποιος ανάλογα με τις δυνατότητες – πρόγραμμα προπονήσεων.
- 7. Τέλος, αλλά ίσως πια εξίσου σημαντικός, ο παράγοντας προϋπολογισμός, με δυο λόγια το κόστος της επιλογής αθλητικής δραστηριότητας (μετακίνηση, ένδυση, υπόδηση και ίσως ειδικός εξοπλισμός).
Χρυσός κανόνας δεν υπάρχει, οι δυνατές επιλογές αθλήματος είναι πολλές, αν και η «ανάπτυξη» κάποιων προκλήθηκε από την υπερβολική προβολή τους στα ΜΜΕ, θεωρείται ότι όλα συμβάλλουν, με τον τρόπο τους, στη ψυχική υγεία των αθλούμενων.
Ειδικότερα, θεωρείται ότι ο στίβος με τα αγωνίσματά του, δίνει απαντήσεις σε όλες τις «ανησυχίες», καλύπτοντας όλους τους παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Συγκεκριμένα:
- Στην προπόνηση κάνεις φίλους, διασκεδάζεις, ψυχαγωγείσαι, αθλείσαι ατομικά και ομαδικά σε συγκεκριμένες αθλητικές δομές και υποδομές. Στον αγώνα συμμετέχεις, προσπαθείς, κερδίζεις ακόμη κι αν «χάνεις».
- Το κάθε αγώνισμα του στίβου, τρέξιμο – ρίψεις – άλματα, είναι παιχνίδι με συγκεκριμένους κανόνες και τεχνικές, που πρέπει να ακολουθηθούν από τα παιδιά με τη θέλησή τους, δηλαδή «πειθαρχούν ενσυνείδητα», αναπτύσσοντας ταυτόχρονα τις δικές τους «ιδιαίτερες» δεξιότητες, διαφορετικά ή δυσκολεύονται ή «αποτυγχάνουν» ή δε διασκεδάζουν, έτσι καλλιεργείται η αλληλουποστήριξη και το πνεύμα ομάδας.
- Επειδή στο στίβο «αντίπαλος» είναι ο εαυτός μας και η δική μας επίδοση, ακόμη και στην καθημερινή δραστηριοποίησή τους, τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να δείξουν τι μπορούν να κάνουν, τι έμαθαν, να δείξουν τη σημαντικότητά τους, ξεπερνώντας κάθε φορά τον εαυτό τους.
- Η προπόνηση και οι προπονητές εστιάζουν στην αξία της προσπάθειας και της συμμετοχής. Με την καλλιέργεια στο σεβασμό για την προσπάθεια και την ψυχική δύναμη που χρειάζεται κάποιος για να συμμετάσχει και αγωνιστεί, τα παιδιά σέβονται το ρυθμό και τον τρόπο λειτουργίας του άλλου, εισπράτοντας την αποδοχή και εκτίμηση, ενώ δε φοβούνται την αλληλεπίδραση της άτυχης στιγμής που αφορά στον εαυτό τους, μαθαίνοντας έτσι να παίρνουν ρίσκα.
- Στο στίβο, τα παιδιά (πολλές φορές ακόμη και τα μικρά) θέτουν τα όριά τους, μαθαίνοντας να τα διαχειρίζονται ώστε να κατακτήσουν αυτό που θέλουν. Ταυτόχρονα αντιλαμβάνονται ότι το αποτέλεσμα εξαρτάται από τη συνέπεια και την «άσκηση» τους.
- Ο διαθέσιμος χρόνος ποικίλει ανάλογα με το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, καθώς λίγος χρόνος προπόνησης σημαίνει και «φτωχά» αποτελέσματα, ωστόσο στο στίβο, επειδή είναι άθλημα που δεν απαιτεί «ελάχιστο» αριθμό συναθλούμενων, θεωρείται ότι είναι πιο εύκολες οι επιλογές προγράμματος προπόνησης.
- Τέλος, καθώς δεν υπάρχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις εξοπλισμού και ένδυσης, τουλάχιστον στα περισσότερα αγωνίσματα του στίβου, η επιλογή του ως αθλητική δραστηριότητα, θεωρείται οικονομική, ειδικά στα αστικά κέντρα που υπάρχουν αρκετές επιλογές μετακίνησης.
Ο στίβος προσφέρει μεγάλη ποικιλία αγωνισμάτων:
- δρομικά,
- αλτικά και
- ρίψεων.
Κάθε αγώνισμα έχει τη μαγεία του, εσύ θέτεις όρια στον εαυτό σου και προσπαθείς να τα ξεπεράσεις, το αίσθημα για κάθε φορά που το καταφέρνεις αυτό, είναι απερίγραπτο!
Τα οφέλη του αθλητιμού μπορούν να αποδοθούν με βάση τους παρακάτω τομείς:
Ψυχολογικός τομέας
Με τη σωματική άσκηση ο αθλητής αποκτά αγωνιστικότητα, αυτοκυριαρχία, καλλιεργείται το θάρρος, η θέληση, η αποφασιστικότητα, η τόλμη για την αντιμετώπιση του αθλητικού αγώνα και, κατ' επέκταση, της ζωής.
Η άθληση συντελεί στην ωρίμανση του ανθρώπου και στην ανάπτυξη ψυχικών ικανοτήτων, γιατί ωθεί τον άνθρωπο να θέτει ολοένα κι υψηλότερους στόχους και να παλεύει με υπομονή κι επιμονή, χωρίς να εγκαταλείπει την προσπάθεια. Παράλληλα, μέσω αυτού αξιοποιεί τον ελεύθερό του χρόνο μακριά απ' το άγχος και τη ρουτίνα, δηλ. ψυχαγωγείται γνήσια και δε διασκεδάζει ανούσια.
Ηθικός τομέας
Εθίζει τον άνθρωπο στον έντιμο αγώνα, τον κάνει να πειθαρχεί σε κανόνες, στη λιτότητα, στο μέτρο, στην εγκράτεια, να σέβεται τους άλλους, ακόμη και το διαφορετικό. Τον βοηθά ν' ασκήσει αυτοκριτική, προκειμένου να γίνει καλύτερος ηθικά. Έτσι διαμορφώνονται πιο ενάρετοι χαρακτήρες, που πιστεύουν σε ιδανικά, όπως του υγιούς αθλητισμού και των αξιών που απορρέουν απ' αυτόν.
Πνευματικός - Βιολογικός τομέας
Ο αθλητισμός αναπτύσσει αρμονικά το σώμα και το πνεύμα, προσφέρει υγεία στον οργανισμό και σωματική ευρωστία, λειτουργεί ως αντίβαρο στα ναρκωτικά, το κάπνισμα κτλ. Η σωματική κατάσταση επηρεάζει την πνευματική κι αντίστροφα. Ο αθλητικός αγώνας υποχρεώνει το άτομο να προβληματιστεί για το πώς θ' αποδώσει καλύτερα, θέτει νέους υψηλότερους σκοπούς και καλλιεργεί το νου. Όλα τα παραπάνω γίνονται πιο επιτακτικά σε μια εποχή πνευματικής μονομέρειας και προσκόλλησης στην ειδί -κευση.
Κοινωνικοπολιτικός τομέας
Ο αθλητισμός ως ιδεώδες κοινωνικοποιεί και συνδέει με δεσμούς φιλίας τους συναγωνιζόμενους, τους συνηθίζει στην αναγνώριση της αξίας των αντιπάλων και στην ανάπτυξη του σεβασμού. Εξάλλου, οι κορυφαίοι αθλητές λειτουργώντας ως πρότυπα μπορούν να επηρεάζουν τους νέους σε κρίσιμα κοινωνικά θέματα, όπως είναι η βία, τα πρότυπα, τα ναρκωτικά κ.ά. Οι ευεργετικές επιδράσεις του αθλητισμού επεκτείνονται και στην καλλιέργεια του ομαδικού πνεύματος, τη συνεργασία, την αλληλεγγύη, τον ευγενή συναγωνισμό ή άλλες αρετές, οι οποίες είναι απαραίτητες για την προαγωγή της κοινωνικής ζωής και συνείδησης.
Ας δούμε ορισμένα από τα οφέλη που προσφέρονται στα παιδιά (και όχι μόνο), μέσω της ενασχόλησης με το άθλημα του στίβου:
- Αποκτούν υγιείς συνήθειες, καθώς αποδεδειγμένα η άθληση βοηθά στην εκτόνωση του άγχους.
- Γνωρίζουν τεχνικές που με την επανάληψη της άθλησης, αυξάνουν την υπομονή, την επιμονή και τη φαντασία τους, για την επίτευξη των στόχων τους.
- Μαθαίνουν από τα λάθη τους, δέχονται πιο εύκολα εποικοδομητική κριτική, αναπτύσσουν αίσθημα δικαίου και αυτοπεποίθηση, χωρίς να βασίζονται στον εγωισμό, αλλά στην προσπάθεια τους.
- Εκτιμούν την αξία της προετοιμασίας, μαθαίνοντας τη διαφορά μεταξύ προσπάθειας και ικανότητας, αναπτύσσοντας αυτοπειθαρχία και επίγνωση της σημασίας της καλής προετοιμασίας, καθώς βλέπουν τη βελτίωση στην απόδοσή τους.
- Δοκιμάζουν τον εαυτό τους, μετρούν τις δυνάμεις τους, εντοπίζουν τις «αδυναμίες» τους γεγονός που τα βοηθά να έχουν υγιή άποψη για την εικόνα τους και τις ικανότητές τους.
- Μαθαίνουν να προγραμματίζουν και να διαχειρίζονται το χρόνο τους.
- Κοινωνικοποιούνται ομαλότερα, καθώς λειτουργούν με ομαδικό πνεύμα, έρχονται σε επαφή με παιδιά διαφορετικής ηλικίας, κουλτούρας, ιδεών και πολλές φορές εθνικοτήτων, μαθαίνοντας έτσι να σέβονται τη διαφορετικότητα.
- Αντιλαμβάνονται την αξία του «τα αγαθά κόποις κτώνται», καθώς η άσκηση τους διδάσκει πως: του αγώνα ώστε να κατακτήσουν αυτό που θέλουν, προηγείται σκληρή προπόνηση και δουλειά.